عدالت محوری در پرداخت یارانه انرژی با اجرای مدل IBT​​​​​​​

گزارش رصدی-تحلیلی

​گزارش شماره​​​​​​​ 123​​​​​​​

آذرماه 1403

دانلود

    حامل‌های انرژی مانند برق، گاز، بنزین و گازوئیل از جمله کالاهای اساسی و غیرقابل جایگزینی هستند که نقش ویژه‌ای در توسعه اقتصادی، تامین رفاه و نیازهای روزمره مردم دارند. دولت‌ها با توجه به اقتضائات خود در تامین حامل‌های انرژی و وضعیت درآمد مردم، قیمت‌های متفاوتی را برای فروش این حامل‌ها تعیین می‌کنند که عموما یارانه‌ای است و در بخش‌های مختلف صنعت، خانگی و حمل‌ونقل نیز می‌تواند با یکدیگر متفاوت باشد. یارانه‌های مربوط به برق و گاز در بخش صنعت به علت نقش انرژی در تولید و نیاز به توان رقابتی صنایع داخلی تخصیص می‌یابد و در بخش خانگی نیز تخصیص یارانه با هدف حفظ سطح رفاه اجتماعی و جلوگیری از بروز نابرابری و تبعیض صورت می‌پذیرد.
​​​​​​​
    در سیستم‌های رایج و ابتدایی، یارانه به صورت یکسان به تمام مصرف‌کنندگان، صرف نظر از میزان مصرف آنها، تعلق می‌گیرد و موجب می‌شود هر مصرف‌کننده به ازای مصرف بیشتر، از یارانه بیشتری نیز بهره‌مند شود. این شیوه سنتی پرداخت یارانه بی‌عدالتی و مصرف حامل‌های انرژی را افزایش می‌دهد و نارضایی اقشار کم‌درآمد، افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تامین انرژی و تخریب محیط زیست را به دنبال خواهد داشت و بنابراین انگیزه برای افزایش بهره‌وری را نیز از بین می‌برد...

قسمتی از این گزارش: